Waarom transparantie in de entertainmentindustrie hard nodig is

Stel je voor: je hebt een geweldige film gemaakt. Jarenlang heb je eraan gewerkt —zwoegen op het script, eindeloos schaven aan de regie, acteurs tot wanhoop drijven met je perfectionisme.

De film komt uit, wordt een gigantisch succes, en verdient wereldwijd honderden miljoenen. Maar wanneer je je aandeel van de opbrengsten verwacht… krijg je een telefoontje van een boekhouder die mompelt over ‘onvoorziene kosten’, ‘interne afrekeningen’ en ‘marketinguitgaven’. Uiteindelijk blijkt er — op papier althans — nauwelijks winst te zijn gemaakt.

Dit is geen fictie. Dit is Hollywood.

Dit fenomeen heet “Hollywood Accounting”, en het is een van de smerigste geheimen van de entertainmentindustrie. Films die miljarden opbrengen, blijken ‘verlies’ te lijden. Sommige artiesten die hun eigen muziek maken – schrijven, uitvoeren en opnemen – verdienen uiteindelijk minder dan de marketingmanager bij het platenlabel.

Hoe kan dat? En belangrijker nog: waarom kan niemand precies zien waar het geld naartoe gaat?

Laten we het hebben over transparantie.

Wacht even, wat bedoelen we precies met transparantie?

Goede vraag. Transparantie betekent simpelweg duidelijkheid over financiële transacties. Dus: wie krijgt hoeveel geld, waarom en wanneer? Simpel, toch? In theorie wel. In de praktijk? Een financiële jungle vol vage contracten, verborgen kosten en rookgordijnen die zelfs een illusionist jaloers maken.

Een paar voorbeelden van hoe het misgaat:

• Streamingdiensten houden hun data geheim. Artiesten zien niet hoeveel streams ze precies krijgen en hoe hun inkomsten worden berekend.

• Filmstudio’s rekenen bizarre “uitgaven” door. Er zijn gevallen bekend waarin er miljoenen werden uitgetrokken voor “productieondersteuning” — wat dat ook moge betekenen.

• Platenlabels schuiven geld rond als een goochelaar met een kaartenstapel. Soms verdienen managers, advocaten en tussenpersonen meer dan de artiest zelf.

Het gevolg? De makers, de échte creatieve krachten achter films, muziek en shows, blijven vaak met lege handen achter.

Kan dit beter? Is dit geen inherent kenmerk van de entertainmentwereld, een onvermijdelijke uitkomst? Niet echt. Sommige vormen van entertainment kunnen als een voorbeeld dienen voor de rest van de industrie. Denk bijvoorbeeld aan iGaming – online gokken. Je kan misschien denken dat deze vorm van entertainment gelijk staat aan sjoemelen en andere ongure praktijken, maar in werkelijkheid is het omgekeerde waar, althans anno 2025.

De online casinowereld wordt strikt gereguleerd, zeker in landen zoals Nederland en binnen de Europese Unie – mits de casino’s een vergunning hebben. Zelfs het best uitbetalende online casino voor Nederlandse spelers houdt zich aan kwaliteitsnormen en consumentenbescherming, waaronder ook financiële transparantie.

Dit gaat zelfs langs twee kanten: spelers moeten duidelijkheid hebben over de eerlijkheid, de kansen en voorwaarden van spellen, promoties en betaalmethoden, en de licentieverstrekkers houden te allen tijde een oogje in het zeil. Dat betekent dat een speler duidelijk weet waar hij of zij aan toe is. Transparantie en “provably fair” spelletjes zijn de norm geworden.

De rest van de entertainmentwereld kan duidelijk nog iets leren van iGaming!

Hoe de entertainmentindustrie een zwart gat van geld werd

Laten we even terug in de tijd gaan. Vroeger, toen muziek nog op CD’s werd verkocht en films alleen in de bioscoop draaiden, was het financiële plaatje iets simpeler. Een muzikant kreeg een percentage per verkochte CD, een acteur kreeg een vast bedrag plus soms een bonus als de film goed presteerde.

Maar toen kwam het internet. En streaming. En digitale distributie.

Opeens werd geld verdienen een stuk ingewikkelder. Labels en studio’s kregen nieuwe manieren om geldstromen te verhullen. Muzikanten kregen geen geld per verkochte CD meer, maar een fractie van een cent per stream. Filmstudio’s konden “marketingbudgetten” uitrekken zodat een film, ondanks honderden miljoenen aan box office-inkomsten, “officieel verliesgevend” was.

En toen kwamen de trucs.

• Winst verdwijnt in dochterondernemingen. Een filmstudio creëert een apart bedrijfje om een film te financieren. Dit bedrijfje maakt ‘verlies’, terwijl het moederbedrijf via omwegen wél winst maakt.

• Schimmige contracten met streamingdiensten. Vraag een gemiddelde muzikant hoeveel hij verdient per Spotify-stream en je krijgt een vragende blik terug. De algoritmes en berekeningen zijn een mysterie.

• Exorbitante administratiekosten. Sommige platenlabels rekenen tienduizenden euro’s voor ‘promotie’, ook als een artiest nauwelijks marketing krijgt.

Voor de makers is het frustrerend. Ze willen geen financiële goochelaar worden om hun eigen geld te snappen. Ze willen gewoon een eerlijke deal.

Een paar beroemde gevallen van financiële mistigheid

Het lijkt misschien alsof dit vooral onbekende artiesten en beginnende filmmakers overkomt. Maar ook de groten der aarde zijn slachtoffer van het systeem.

1. Prince vs. Warner Bros.

Prince was een rebel. Hij had een bloedhekel aan het feit dat platenlabels de rechten op muziek bezaten. Zijn oplossing? Hij veranderde zijn naam in een onuitspreekbaar symbool en klaagde zijn label aan.

2. Taylor Swift en haar meesteropnames

Swifts gevecht met Scooter Braun was groot nieuws. Ze ontdekte dat haar oude platenlabel haar muziek had verkocht aan iemand die ze niet mocht. Haar oplossing? Haar volledige oude catalogus opnieuw opnemen, zodat ze wél controle had over haar eigen muziek.

3. De “verliesgevende” Harry Potter-film

Ja, je leest het goed. Volgens de officiële boekhouding heeft Warner Bros. verlies geleden op een Harry Potter-film die meer dan 1 miljard dollar heeft verdiend in de bioscoop. Hoe? Door bizarre boekhoudtrucs, zodat er geen winst gedeeld hoefde te worden met belanghebbenden.

Hoe kan het beter?

Gelukkig zijn er manieren om de boel eerlijker te maken, zoals we eerder al hebben getoond met de iGaming-wereld.

1. Eerlijke contracten – Stop met vage afspraken. Zet precies op papier wie wat verdient.

2. Real-time inkomstenrapporten – Streamingdiensten en studio’s moeten artiesten en makers live laten zien hoeveel ze verdienen.

3. Blockchain voor transparantie – Blockchain-technologie kan geldstromen bijhouden zonder dat er geld ‘verdwijnt’.

4. Betere regelgeving – Overheden moeten harder optreden tegen misbruik en fraude.

De voordelen van een transparante industrie

Een entertainmentwereld waarin iedereen weet waar het geld naartoe gaat, is niet alleen eerlijker, maar ook gezonder.

• Creatieve mensen krijgen wat ze verdienen – Geen gedoe met accountants en vage deals.

• Meer vertrouwen tussen artiesten en bedrijven – Openheid zorgt voor betere samenwerkingen.

• Fans weten dat hun geld goed terechtkomt – Niemand wil dat zijn bioscoopticket of Spotify-abonnement alleen de topmannen rijker maakt.

Tijd voor verandering?

De entertainmentindustrie is een plek van magie en creativiteit, maar achter de schermen zit er een smerige kant aan. Financiële ondoorzichtigheid zorgt ervoor dat artiesten en makers vaak het nakijken hebben.

Het wordt tijd dat de schimmige geldstromen worden blootgelegd. Geen trucs, geen rookgordijnen, gewoon eerlijke deals. Want het enige mysterie in Hollywood zou moeten zitten in een spannende filmplot—niet in de boekhouding.